دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق بین الملل
نقش دیوان بین المللی دادگستری در توسعه حقوق بین الملل محیط زیست
چکیده
حقوق بین‌الملل، که در آغاز ناظر بر روابط میان کشورها بود،امروزه ابعاد گستره ای از زیست افراد انسانی را مورد توجه قرار داده است. از جمله این موضوعات می توان به موضوعات حقوق محیط زیست اشاره کرد. از همین رو، «در سال‌های اخیر حقوق بین‌الملل محیط زیست به عنوان بخشی از نظم عمومی اجتماع بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است و همچنین به نحو فزاینده و برجسته‌ای با عملكرد دیوان بین‌المللی دادگستری ارتباط پیدا كرده است».با طرح دسترسی به محیط زیست سالم به عنوان یک حق بشری، این مساله از اهمیت خاصی برخوردار شد. همچنین موضوعات مرتبط با آلودگی محیط زیست، تعهدات و مسوولیت کشورها، تلقی محیط زیست به عنوان مال مشترک و مسایلی از این قبیل باعث شد تا کشورها، به عنوان واضعان اصلی قواعد حقوق بین‌المللی، با همکاری دیگر بازیگران بین‌المللی گام های موثری را در خصوص قاعده مند ساختن رفتار کشورها و دیگر بازیگران بین‌المللی در حوزه محیط زیست بردارند و به همین رو از دل حقوق بین‌الملل گرایشی با عنوان «حقوق بین‌الملل میحط زیست» پدید آمد.
کلمات کلیدی:
حمایت از محیط زیست
دیوان بین المللی دادگستری
توسعه حقوق بین الملل محیط زیست
مقدمه:
پیشرفت های علمی و بروز فناوری های نوین باعث شد تا محیط زیست در معرض خطرات بیشتری قرار گیرد. از این رو، مساله محیط زیست به طور جدی تر مورد بحث قرار گرفت. این مساله محدود به زمان صلح نشد. در حوزه حقوق مخاصمات مسلحانه نیز تلاش شد تا حمایت از محیط زیست در زمان مخاصمات مسلحانه مورد توجه قرار گیرد و کشورها از صدمه زدن به محیط زیست طبیعی منع شدند.
موضوعات محیط زیست نه تنها در رویه کشورها، بلکه در رویه دیوان بین‌المللی دادگستری نیز مورد توجه قرار گرفته است. در قضایای مختلفی، چه به طور مستقیم و چه غیر مستقیم، موضوعات محیط زیستی مورد توجه دیوان بین‌المللی دادگستری، رکن اصلی قضایی ملل متحد،قرار گرفت. «در مقایسه با دیگر موضوعات،... موضوع حمایت از محیط زیست]... شاید تا این اواخر کمتر در سوابق دیوان مشهود است».
در واقع، از سال 1993 به بعد است که دیوان موضوعات محیط زیستی را جدی می گیرد و در این ارستا از جمله به تاسیس شعبه ویژه محیط زیست مبادرت می نماید. همچنین در سال 1993 سازمان جهانی بهداشت و در سال 1994 مجمع عمومی سازمان ملل متحداز دیوان درخواست نمودند تا نظر مشورتی را در خصوص موضوعات مربوط به گستره قواعد بین‌المللی ناظر بر محیط زیست در خصوص تهدید یا استفاده از سلاح های هسته ای صادر نماید. علی رغم این فرصت های بالقوه که برای دیوان وجود داشت، اما این رکن قضایی به خاطر تحولات صورت گرفته بعدی نتوانست به خوبی از این فرصت استفاده نماید؛ ولی این به معنای تضعیف نقش دیوان در خصوص حقوق بین‌الملل محیط زیست در دهه 1990 نیست. به طور مسلم، نقش اصلی دیوان را باید در نظریه مشورتی هشتم ژولای 1996 در مورد مشروعیت تهدید یا استفاده از سلاح های هسته ای و همچنین در برخی از نظریه ها یا اعلامیه های اعضای دیوان، به ویژه اعلامیه قاضی ویرامانتری، ملاحظه کرد.
قاضی ویرامانتری در دو نظر مخالف دیگر موضوعات زیست محیطی را مورد بحث قرار داد: یکی در خصوص درخواست بررسی وضعیت که نیوزیلند در رابطه با قضیه آزمایش های هسته ای ارایه کرد و دیگری در خصوص تحدید مرز در قضیه مربوط به جزیره کاسیکیلی/ سدودو.در سال های اخیر، دیوان فرصت پیدا کرده است تا برخی از موضوعات مهم حقوق بین‌الملل محیط زیست را از رهگذر دو قضیه ترافعی- که در حال حاضر نزد آن مطرح هستند- تبیین نماید. نخستین قضیه در ششم می 2006 از سوی آرژانتین علیه اروگویه در رابطه با احداث آسیاب در سواحل رودخانه اروگویه رو بروی شهر آرژانتینی Gualeguaychú مطرح شده است(دعوای آسیاب ها یا پالپ میلس).
آرژانتین، از جمله مدعی است که این آسیاب ها «به محیط زیست رودخانه اروگویه و منطقه کنار آن لطمه وارد می کند»، بر بخش زیادی از جمعیت محلی که نگران خطرات آلودگی رودخانه، وخیم شدن تنوع زیستی، آثار زیان بار بر سلامتی و لطمه به منابع شیلات تاثیر می گذارد، و تبعات شدیدی برای گردشگری و دیگر منافع اقتصادی دارد دومین قضیه در اول آوریل 2008 توسط اکوادور مطرح شد.این قضیه به توزیع هوایی علف کش های سمی توسط کلمبیا در مرز این کشور با اکوآدور مطرح شد(قضیه علف کش های هوایی). اکوادور، از جمله، مدعی است که چنین عملی «سبب ایراد صدمه به مردم، محصولات، حیوانات و محیط زیست طبیعی واقع در مرز اکوادر شده و سبب خطر بزرگ خسارت بیشتر در طول زمان می شود».[18] بنابراین، این دو قضیه نیز فرصت خوبی را برای دیوان فراهم می آورند تا بتواند به توسعه حقوق بین‌الملل محیط زیست کمک نماید.
به نظر می رسد که نقش دیوان در رابطه با حقوق بین‌الملل محیط زیست باید دوباره مورد توجه قرار بگیرد و در این خصوص باید رویه قضایی پیشین دیوان و همچنین قضایای مطروحه نزد آن مورد عنایت قرار گیرد. ذکر این نکته لازم است که گستره بالقوه حقوق بین‌الملل محیط زیست بسیار متنوع و گسترده است. در این تحقیق، بر موضوعات مربوط به حقوق بین‌الملل محیط زیست آن گونه كه در رویه دیوان بین‌المللی دادگستری و نقش دیوان در این حوزه دیده می‌شود، تاكید می‌شود. در این نوشتار، پس از ارایه کلیاتی در مورد حقوق بین‌الملل محیط زیست، به بررسی قضایایی پرداخته می شود که متضمن موضوعات زیست محیطی هستند. همچنین به بررسی دو قضیه فعلی مطروح نزد دیوان نیز پرداخته می شود. در پایان نیز نتیجه گیری ارایه می گردد.
فهرست مطالب
نقش دیوان بین المللی دادگستری در توسعه حقوق بین الملل محیط زیست 1
چکیده 1
مقدمه: 2
2- تكامل حقوق بین‌الملل محیط زیست 3
3- ویژگی‌های خاص حقوق بین‌الملل محیط زیست 6
ویژگی‌های مشترك حقوق بین‌الملل محیط زیست با حقوق بین‌الملل به طور كلی را می‌توان به شرح زیر خلاصه كرد: 7
4- نظم عمومی بین‌المللی و حقوق بین‌الملل محیط زیست 9
توسعه در بیداری كشورها برای نظم عمومی بین‌المللی در این حوزه را می‌توان با دو نمونه زیر بررسی كرد: 12
الف) تكامل ویژگی حل و فصل اختلافات 12
ب) پیداش قواعد آمره(jus cogens) و تعهدات عام‌الشمول(erga omnes) 13
5- دعاوی مربوط به محیط زیست در نزد دیوان بین‌المللی دادگستری 15
الف) گروه اول: طرح مفهوم حمایت از محیط زیست 15
چهارم) برخی زمین‌های فسفات در نائورو 18
پنجم) پرونده مشروعیت استفاده از سلاح‌های هسته‌ای(رای مشورتی)[80] 19
6- نتیجه‌گیری 39
قیمت: 145٬000 تومان
قیمت: 46٬250 تومان
قیمت: 38٬000 تومان
قیمت: 43٬500 تومان